Search
Close this search box.

Verslag Green Deal experimenten

Herenboeren Nederland is, naast een groeiend netwerk van lokale boerderijen, óók een grotere beweging, die als doel heeft mee te werken aan transitie van het landbouwsysteem. Want onze Herenboerderijen kunnen dit niet alleen, en omgekeerd, om de Herenboerderijen echt goed te laten draaien zijn vaak ook systemische veranderingen nodig.

Geert van der Veer, oprichter van Herenboeren Nederland, benadrukt dat het belangrijk is dat Herenboeren Nederland aan veranderingsinitiatieven meewerkt: ‘Wij [Herenboeren Nederland] kunnen met hele concrete praktijkvoorbeelden een belangrijke bijdrage leveren aan de transitie van het landbouwsysteem’.

Een van de veranderingsinitiatieven waar Herenboeren Nederland aan meewerkt is de Green Deal, die in 2017 gestart werd. Nu, vijf jaar later, kunnen we zien dat daar een paar mooie resultaten uit voortkomen. Kawire Gosselink, die als projectleider aan de Green Deal meewerkte, heeft voor ons drie voorbeelden uitgewerkt.

Maar eerst nog héél even terug naar het begin. In maart 2017 werd de ‘Green Deal Natuurinclusief Grondgebruik Herenboeren’ getekend, waarmee er experimenteerruimte werd geboden aan Herenboeren Wilhelminapark bij Boxtel. In de Green Deal werd, samen met een breed netwerk, van de provinciale gedeputeerde voor stikstof in Limburg en de RAV (Regeling Ammoniak en Veehouderij) tot de Universiteit Wageningen en de HAS (voorheen Hogere Agrarische School), gezocht naar oplossingen voor knellende wet- en regelgeving. Het bleek een taai project met veel hobbels. Desondanks zijn er een aantal successen geboekt.

  1. Het verruimen van de regelgeving voor wasplaatsen voor varkens. De regelgeving verplichtte het hebben van een wasplaats op bedrijven waar varkens worden gehouden; dat is voor buitenvarkens niet nuttig en praktisch niet haalbaar. Na veel overleg is het gelukt om de regels zo aan te passen dat het wassen van de vervoermiddelen ook op een nabijgelegen bedrijf mag gebeuren. Een succes voor Herenboeren en andere buitenvarkenshouders!

  2. Op een groot aantal Herenboerderijen is een kipcaravan aanwezig waar kippen voor verse eieren zorgen. Voor het plaatsen van zo’n caravan moet vaak een (natuur)vergunning worden aangevraagd die wordt verleend op basis van emissiefactoren van ammoniak. Meestal gaat dat goed, maar op boerderijen dichtbij natuurgebieden geeft dat soms problemen. Er zijn nog weinig emissiemetingen gedaan bij kipcaravans, en daarom worden vergunningen nu aangevraagd op basis van bestaande emissiefactoren van vergelijkbare stalsystemen. De verwachting is echter dat de emissie van de kipcaravans veel lager zal zijn. Dit komt doordat de kippen veel meer buiten lopen, waardoor de mest verspreid wordt, sneller uitdroogt en daardoor voor minder emissie zal zorgen. Schattingen zijn zelfs meer dan 90% emissiereductie! We zijn druk bezig met het opzetten van meetprotocollen en gesprekken over het uitvoeren van metingen, zodat we kunnen aantonen of deze aanname klopt. We hopen dat daarmee in de toekomst vergunningverlening makkelijker zal gaan.

  3. Eén van de doelstellingen van de Herenboeren-beweging is het toewerken naar input nul. Een circulair systeem is daar een belangrijk onderdeel van, waarbij het terugbrengen van plantaardige reststromen naar de boerderij een logisch aspect is. Het is nu echter niet toegestaan om plantenresten terug te brengen naar bedrijven waar ook dieren worden gehouden. Plantenresten en gft-afval kunnen namelijk in contact zijn geweest met dierlijke producten (ei, zuivel, vlees). Als deze stroom in contact zou komen met de dieren op het bedrijf, brengt dit een risico op de overdracht van dierziekten met zich mee. Op de Herenboerderij in Boxtel zal de komende periode een experiment plaatsvinden met het terugbrengen van plantenresten van de Herenboeren naar de boerderij. Die resten zullen daar gecomposteerd worden, waarna ze weer terug op het land gaan en de planten voeden. En zo is de cirkel rond.

Geschreven door: Kawire Gosselink, als ZZP’er voor Herenboeren Nederland werkzaam aan een aantal projecten rondom wet- en regelgeving en kennisontwikkeling.